عرضه سه نرخی قیمت بنزین در فاز اجرایی است؟

افزایش قیمت بنزین یا کاهش سهمیه مردم را می‌ترساند.قیمت بنزین با تغییر همراه است.قیمت بنزین در اقتصاد بسیار تاثیر گذار است.قیمت بنزین در نرخ کرایه موثر است.جزئیات جدید قیمت بنزین را در ادامه بخوانید.

ماجرای قیمت بنزین با عرضه سه نرخی چیست؟

مقامات رسمی می‌گویند فعلا درباره سه نرخی شدن بنزین مصوبه‌ و ابلاغیه‌ای داده نشده و قیمتی هم اعلام نشده است.
به گزارش اکوایران، جلیل سالاری -‌مدیرعامل شرکت پالایش و پخش فراورده‌های نفتی- امروز یکشنبه 15 بهمن، در جمع خبرنگاران به مباحثی که اخیرا در رابطه با سه نرخی شدن بنزین منتشر شده بود اشاره کرد و گفت: فعلا در حوزه سه نرخی شدن بنزین مصوبه‌ و ابلاغیه‌ای داده نشده و قیمتی هم اعلام نشده است.
او درباره میزان ناترازی بنزین و راهکارهای رفع این مساله، گفت: تولید در داخل کشور بیش از استانداردهای دنیا و مصارف سه برابر استاندارد دنیاست، میزان مصرف بنزین ۱۱۵ میلیون لیتر مصرف و سی‌ان‌جی حدود ۲۰ میلیون تخمین زده شده یعنی ۱۳۵ میلیون لیتر سوخت در کشور مصرف می‌شود.
وی افزود: نیاز است در بحث بهینه‌سازی مصرف انرژی اقدامات شایسته‌ای انجام شود که عملا با استانداردهای جهانی اقدام شود، هم در بحث کیفی‌سازی خودروها، خارج‌ کردن خودروهای فرسوده عملا ۴۰ تا ۵۰ میلیون لیتر روزانه مازاد بنزین داریم که می‌توانیم این میزان را در سبد صادرات کشور قرار دهیم لذا باید به موازات بحث تولید بنزین و احداث پالایشگاه جدید و کیفی سازی در حوزه بهینه‌سازی هم اقدام کنیم.
او اظهار کرد: طرح‌هایی در سبد سوخت دیده شده، از جمله اینکه بحث‌های هیبریدی را در دستور کار قرار دهیم و موضوعات دیگر در حوزه کیفی سازی و توسعه شرکت‌های پالایشی است که این ظرفیت را به عدد ۱۳۰ میلیون لیتر تثبیت کنیم.

آخرین تحولات در زمینه قیمت بنزین

اوایل بود که اعلام شد، سهمیه بنزین 3000 تومانی در کارت‌های سوخت شخصی از 150 لیتر به 100 لیتر کاهش یافته است.اکوایران: سهمیه بنزین ۳هزار تومانی کارت‌های سوخت از 150 لیتر به 100 لیتر کاهش یافت.
همچنین ذخیره سهمیه بنزین 1500تومانی که تا پیش از این، 9 ماه و به‌میزان حداکثر 540 لیتر بود، از این پس به 6 ماه و حداکثر 360 لیتر کاهش یافت.
این خبر واکنش بسیاری از رسانه‌ها را برانگیخت. برای نمونه یکی از رسانه‌ها نوشت: «اما شنیده‌ها از برنامه‌ریزی دولت برای سه نرخی شدن بنزین حکایت دارد. براساس این شنیده‌ها آنچه در فصل بهار مورد جمع‌بندی کارشناسان و مسئولان دولتی قرار گرفت، به این صورت بود که دولت با هدف جلوگیری از تکرار تجربه آبان ۹۸ و ایجاد نگرانی در مردم در نظر دارد تا ۶۰ میلیون لیتر بنزین یارانه‌ای (۱۵۰۰ تومانی) را حفظ کند، اما با اعمال محدودیت در حجم (از ۱۵۰ لیتر به ۱۰۰ لیتر) و محدودیت زمانی مدت ذخیره (از ۹ ماه به ۶ ماه) میزان مصرف بنزین ۳۰۰۰ تومانی را مدیریت کرده و کاهش دهد.»

به نظر می‌رسد توضیح امروز این مقام رسمی در واقع پاسخی باشد به شایعاتی که بعد از تصمیم اوایل بهمن ماه فراگیر شده بود. 

قیمت بنزین با سه نرخی شدن عرضه چگونه است؟

اما جلوگیری از قاچاق سوخت همه آنچه در پس پرده این اقدام دولت وجود دارد، نیست. میزان مصرف سوخت در کشور طی دو سال اخیر افزایش چشمگیری داشته و از عدد مورد انتظار دولت فراتر رفته است، این مسئله کار تأمین سوخت را با چالش‌هایی مواجه ساخت تا آنجا که در امسال دولت مجبور به واردات سوخت شد؛ موضوعی که بارها از سوی مسئولان مختلف دولتی مورد اشاره قرار گرفت.
بر همین اساس و برای مدیریت مصرف، طی ماه‌های گذشته بارها و بارها شائبه گرانی سوخت به ویژه در رسانه‌ها و از سوی کارشناسان یا در فضای مجازی مطرح و از سوی دولتی‌ها تکذیب شد.

اما شنیده‌‌ها از برنامه‌ریزی دولت برای سه نرخی شدن بنزین حکایت دارد. براساس این شنیده‌ها آنچه در فصل بهار مورد جمع‌بندی کارشناسان و مسئولان دولتی قرار گرفت، به این صورت بود که دولت با هدف جلوگیری از تکرار تجربه آبان ۹۸ و ایجاد نگرانی در مردم در نظر دارد تا ۶۰ میلیون لیتر بنزین یارانه‌ای(۱۵۰۰ تومانی) را حفظ کند اما با اعمال محدودیت در حجم (از ۱۵۰ لیتر به ۱۰۰ لیتر) و محدودیت زمانی مدت ذخیره (از ۹ ماه به ۶ ماه) میزان مصرف بنزین ۳۰۰۰ تومانی را مدیریت کرده و کاهش دهد.
اما برنامه‌ریزی دولت برای مدیریت مصرف سوخت در کشور به اینجا ختم نمی‌شود، دولت بعد از دو گام حفظ بنزین سهمیه‌ای و محدودیت بنزین ۳۰۰۰ تومانی در نظر دارد تا با ایجاد یک نرخ سوم مصرف بنزین بیشتر از سهمیه (مجموع یارانه‌ای و آزاد) را به نرخ گران‌تری به پرمصرف‌ها عرضه کند.
جمع‌بندی دولتی‌ها در فصل بهار به این صورت بود که بنزین نرخ سوم با قیمت هر لیتر ۸۰۰۰ تومان عرضه شود تا پرمصرف‌هایی که بیشتر از سهمیه یارانه و سهمیه آزاد در نظر گرفته شده به‌ازای هر خودرو مصرف دارند، مصرف مازاد خود را به نرخ ۸۰۰۰ تومان تهیه کنند.

گام دوم چه زمانی اجرا خواهد شد؟

علی‌رغم سپری شدن حدود ۸ الی ۹ ماه (خرداد ۱۴۰۲) از زمان مطرح شدن موضوع تغییر سهمیه بنزین آزاد و عرضه بنزین با نرخ سوم، دولت به تازگی نخستین گام از این طرح یعنی محدودیت مصرف بنزین ۳۰۰۰ تومانی را به اجرا درآورده است، اجرایی که بدون اطلاع‌رسانی قبلی و رسمی از دولت رقم خورد.

حال باید دید گذر زمان طی ماه‌های گذشته نظر دولت را نسبت به عرضه بنزین با نرخ سوم دچار تغییر کرده است یا خیر؟ آیا دولت به طور کلی از سه نرخی شدن بنزین صرف‌نظر کرده و تلاش خواهد کرد صرفا با تکیه بر سیاست‌های کنترلی، مصرف بنزین در کشور را مدیریت کند یا اینکه بعد از گذر زمان از اجرای گام نخست و بعد از عادی شدن شرایط، دولت با تأمل به سوی اجرای گام دوم حرکت خواهد کرد؟

اثرات گرانی قیمت بنزین بر معیشت مردم و سرمایه اجتماعی دولت و مجلس

یکی از نگرانی‌های ایجاد شده در این زمینه، اثرات اجرای این طرح بر افکار عمومی و میزان مشارکت مردم در آستانه انتخابات دوازدهمین دوره مجلس است. اما نباید فراموش کرد که با پایان سال ۱۴۰۲ و شروع سال جدید دولت عملا در آستانه انتخابات چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری قرار خواهد گرفت، اتفاقی که ممکن است ادامه اجرای این طرح را به مدت یک سال و چند ماه با توقف مواجه سازد تا دولت بتواند به سلامت از پیچ انتخابات ۱۴۰۴ عبور کند؛ چراکه کمتر کسی است در کشور که از آثار گرانی و افزایش قیمت بنزین بر معیشت مردم بی‌اطلاع باشد و شاید دولتی که با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی و اجرای نه چندان مطلوب مصوبه آن در سال گذشته یک فشار قابل توجه را به معیشت و سفره مردم تحمیل کرده چندان به صلاح خود نبیند که یک موج تازه از گرانی در کشور ایجاد کند و شانس خود در انتخابات ۱۴۰۴ را بیش از پیش با مخاطره مواجه سازد.
با این حال باید منتظر ماند و دید که تصمیم‌سازان دولتی در ماه‌های پیش‌رو چه تصمیماتی درخصوص مسئله سوخت اتخاذ خواهند کرد، تصمیماتی که شاید بر سرنوشت انتخابات ریاست جمهوری آینده اثرات ملموسی داشته باشد، همانطور که تصمیم کنونی یعنی کاهش سهمیه بنزین ۳۰۰۰ تومانی احتمالا بر سرنوشت انتخابات ۱۱ اسفند بی‌تاثیر نخواهد بود.